W Polsce urządzenia wykorzystywane do pompowania betonu podlegają restrykcyjnym wymogom i kontrolom. Badania techniczne betonomieszarek, pomp do betonu, pompogruszek czy innych maszyn budowlanych obsługujących tę mieszankę stanowią właściwie obowiązek, jeżeli dane urządzenie w ogóle ma być dopuszczone do użytku. Z tego powodu każdy przedsiębiorca związany z branżą budowlaną powinien zadbać o to, aby wszystkie eksploatowane w jego firmie sprzęty pomyślnie przeszły badanie TDT. W tym wpisie wskażemy, co obejmuje kontrola sprzętu oraz jak skutecznie się do niej przygotować, aby mieć pewność, że uzyskany wynik pozwoli na dalsze używanie sprzętu.
TDT – czym jest i co określa?
Przypomnijmy: Transportowy Dozór Techniczny (w skrócie TDT) to krajowa jednostka dozoru technicznego powołana w drodze ustawy z dn. 21 grudnia 2000 r. i podlegająca ministrowi właściwemu do spraw transportu. Wszelkie działania w zakresie jej funkcjonowania są regulowane w polskim prawie odpowiednimi przepisami. Wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko pojawienia się zagrożenia dla mienia, środowiska oraz zdrowia i życia człowieka, konieczny jest nadzór TDT nad urządzeniami technicznymi wykorzystywanymi do pracy. Jego celem jest zatem maksymalne zapewnienie bezpieczeństwa podczas obcowania z maszynami bądź urządzeniami technicznymi.
Działania, o których mowa, mogą przejawiać się na przykład poprzez przeprowadzanie kontrolnych badań okresowych, doraźnych eksploatacyjnych, powypadkowych oraz poawaryjnych, a także przez wydawanie decyzji dotyczących możliwości dalszego korzystania ze sprzętu, weryfikowanie kwalifikacji jego operatorów, konserwatorów i osób naprawiających go. Transportowy Dozór Techniczny odpowiada również za udzielanie przedsiębiorstwom w kraju oraz zagranicą uprawnień do produkcji, naprawy, a także udoskonalania rozmaitych urządzeń technicznych.
Co musisz wiedzieć o przeglądach i badaniach dozorowych TDT?
Urządzenia takie jak pompy do betonu obejmuje dozór techniczny pełny – niezależnie od ich konstrukcji. Podlegają przez to obowiązkowi przechodzenia okresowych badań, w tym między innymi prób ciśnieniowych. Każdy zakład korzystający z maszyn pompujących beton powinien zadbać o zapewnienie sprawności i funkcjonalności sprzętu oraz potwierdzenie tych czynników poprzez otrzymanie pomyślnego wyniku badania technicznego konkretnego urządzenia. Dopiero wtedy możliwa jest jego eksploatacja.
Ważnym zagadnieniem, o którym należy wspomnieć, jest obowiązek posiadania uprawnień przez firmę podejmującą się wykonania ekspertyzy. Zaświadczenie wydawane jest przez Transportowy Dozór Techniczny po spełnieniu ściśle określonych wymagań (choćby w zakresie wyposażenia stacji kontrolnej oraz jej organizacji) przez podmiot ubiegający się o uzyskanie zgody na przeprowadzanie kontroli stanu technicznego maszyn. Obowiązkowe badania TDT realizowane są w zakładach przez inspektorów posiadających wspomniane uprawnienia.
Nie każda inspekcja musi oznaczać czasochłonny, pełen formalności przegląd w celu wykrycia jak największej liczby nieprawidłowości. Istnieją sposoby na przejście badań technicznych TDT w znacznie przystępniejszych okolicznościach. W tym celu warto korzystać z usług firm, które oferują zarówno naprawę, modernizację bądź konserwację, jak i dokonanie kontroli czy przystosowania maszyny do wymagań TDT na miejscu – pozwala to zaoszczędzić czas oraz upewnić się, że z badaną pompą jest wszystko w porządku. Na co w takim razie przygotować się, oddając urządzenie do kontroli?
Przebieg przeglądu zgodnego z normami TDT
Przez jakie etapy należy przejść, żeby uzyskać wynik kontroli i – jeżeli będzie on pozytywny – oddać maszynę do eksploatacji zgodnie z przepisami? Przede wszystkim należy pamiętać o konieczności przygotowania urządzenia do rejestracji oraz złożenia wniosku rejestracyjnego w oddziale TDT – to kolejny warunek konieczny do dopuszczenia pompy do eksploatacji. Co więcej, zebranie danych technicznych jest nie mniej ważne niż zadbanie o aspekty użytkowe maszyny.
Dostępna Dokumentacja Techniczno-Ruchowa to element niezbędny podczas pracy z konkretnym rodzajem sprzętu oraz w procesie jego konserwacji. DTR pompy do betonu umożliwia inspektorom rozeznanie się w konstrukcji poszczególnych modeli oraz parametrach danego urządzenia, dzięki czemu inspekcja powinna przebiec pomyślnie.
Inspekcje przeprowadzane zgodnie z wytycznymi Transportowego Dozoru Technicznego podzielić można na okresowe (dla maszyn, w przypadku których obowiązuje nadzór pełny) oraz doraźne – czyli kontrolne, powypadkowe, poawaryjne czy eksploatacyjne. Istnieje możliwość wykonania następujących rodzajów badań:
- rewizji wewnętrznej (raz na 6 lat),
- próby ciśnieniowej (raz na 3 lata),
- rewizji zewnętrznej włącznie z pomiarem grubości elementów przesyłowych (raz na rok),
- próby szczelności (raz na rok),
- próby funkcjonowania pompy (raz na rok).
Przechodząc jednak do strony technicznej: w jaki sposób przebiega badanie pomp do betonu? W trakcie przeglądu weryfikowana jest zgodność urządzenia z przepisami technicznymi oraz obowiązującymi normami regulującymi dopuszczalny poziom emisji spalin. Skrupulatnemu sprawdzeniu podlega stan komponentów maszyny takich jak silnik, układ hamulcowy czy przeniesienia napędu, urządzenia kontrolne i zabezpieczające, zamontowane na pompach hydroakumulatory, a także zbiorniki ciśnieniowe na wodę lub powietrze. Uprawnieni eksperci oceniają wydajność oraz sprawność funkcjonowania pompy, mierzą grubość ścianek rurociągu, testują szczelność układu hydraulicznego i upewniają się co do stabilności poszczególnych elementów konstrukcji czy poprawności działania systemów lub zamocowania pompy do podwozia.
Co ważne, uzyskanie wzorowego wyniku przeprowadzonej kontroli nie oznacza bynajmniej, że na tym etapie można zaniechać dalszego monitorowania stanu urządzenia. Sprzętom mającym kontakt z betonem należy zapewnić regularną konserwację, a w razie awarii lub wypadku niezwłocznie poddać je doraźnym badaniom kontrolnym. Niezależnie od tego, czy maszyna będzie narażona na urazy, czy też eksploatowana w ponadprzeciętnie wymagających warunkach, konieczne jest okresowe przeprowadzanie przeglądów zgodnie z obowiązującymi regulacjami.
Jak widać, istnieje szereg czynników określonych przez TDT. Badania techniczne na pierwszy rzut oka mogą wydawać się czasochłonną formalnością, lecz w rzeczywistości mają ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa oraz wydajności urządzeń. Systematycznie przeprowadzana diagnostyka to nie tylko obowiązek, ale i podstawa prawidłowego funkcjonowania każdego urządzenia niezbędnego w branży budowlanej, w tym pompy do betonu – TDT jasno precyzuje wymogi zarówno od strony formalnej, jak i technicznej. Wiele rzetelnych firm posiadających uprawnienia do przeprowadzania badań betonomieszarek, rozmaitych modeli pomp czy innego rodzaju urządzeń służących do podawania płynnego betonu pod ciśnieniem z chęcią zaangażuje się we współpracę z odpowiedzialnym przedsiębiorcą, który nie tylko troszczy się o zapewnienie bezpiecznych warunków na placu budowy zgodnie z przepisami, lecz także robi to z rozwagą – oddając sprzęt w ręce fachowców.